MN 20 PIT

                                                Gdynia, 18 sierpnia 1999

                                                                                      PIT

                                                                           MN 20

Rada  Języka  Polskiego

Wydział  I  PAN

W formularzu PIT-31 (cz. B, C, D, E, G1, G2, G3, G4, H1, I2, K2) użyto w pierwszej kolejności określeń typu  podpis męża,  podatnik (mąż),  dane męża,  mąż,  zaś w drugiej kolejności określeń typu  podpis żony,  podatnik (żona),  dane żony,  żona. Jest to sprzeczne jest z konstytucyjną zasadą równości płci. Winny być zastosowane  określenia typu  dane pierwszego podatnika oraz dane drugiego podatnika, albo w miejsce słowa podatnik użyć termin współmałżonek (nie rozstrzygający o płci). Małżonkowie sami ustalaliby kolejność wpisywania swoich danych, byle była ona konsekwentna (jednakowa) w danym roku podatkowym.

Omawiana równość została jeszcze bardziej podważona w formularzu PIT-D , gdzie w cz. A1 zastosowano tekst Dane personalne podatnika, zaś w cz. A2 tekst Dane personalne żony, czym zupełnie naruszono symetrię zasady tej równości (dawniej – człowiek-pan i jego samica, pan ambasador i jego żona - pani ambasadorowa, a obecnie podatnik i jego żona; a może by tak dla odmiany – podatnik i jej mąż?). Mnie, z oczywistych powodów, mniej zależy na równości, ale jeśli przedstawicielka Biura Rzecznika Praw Obywatelskich nie dostrzega asymetrii twierdząc, że układ formularza nie budzi jej obaw... A gdyby tak pewien biały obywatel USA dwieście lat temu napisał do ówczesnego hipotetycznego rzecznika praw obywatelskich, że według niego czarna ludność nie ma jednakowych praw w porównaniu z pozostałymi obywatelami tego demokratycznego państwa, a murzyński urzędnik owego biura odpowiedziałby mu, że jego zarzuty są przesadzone... A gdyby tak przesadnie sprawiedliwy Niemiec w okupowanej Warszawie wystosował pismo do ówczesnego jeszcze bardziej hipotetycznego rzecznika, w którym próbowałby zasygnalizować, że ludność getta nie ma równych praw z mieszkańcami pozostałych dzielnic miasta, a żydowski urzędnik owego biura odpisałby mu, że jego obawy są bezpodstawne...

Formuła oświadczenia umieszczona w zeznaniu podatkowym – Oświadczam, że przepisy ustawy karnej skarbowej o odpowiedzialności za podanie danych niezgodnych z rzeczywistością są mi znane jest wymuszeniem podpisania nieprawdy, jako że znakomita większość podatników – z oczywistych powodów – nie zna tychże przepisów, a tę nieprawdę podpisuje także z oczywistego powodu. Zatem proponuję zmienić tę formułę na

Podanie nieprawdziwych danych przez podatnika może grozić sankcjami karnymi. Nieznajomość prawa może nie być uznana za okoliczność łagodzącą wymiar kary (co skądinąd wiadomo...).

Zapewne podobne usterki prawne występują we wszystkich formularzach PIT.

Myślę, że powyższe uchybienia godzą nie tylko w  polską Konstytucję, ale także w prawo Unii Europejskiej, do której kołaczemy... Specjaliści od prawa Rzecznika Praw Obywatelskich oraz Ministerstwa Finansów nie widzą w cytowanych sformułowaniach nic niestosownego – nadzieja w RJP. Prawnicy Unii są aż do przesady uczuleni na problemy wszelakiej równości, natomiast błędy popełniane w Polsce na poziomie ministerialnym nie są tam do pomyślenia na niższych  szczeblach administracji państwowej.

Do zadań Rady należy poszukiwanie rozwiązań w zakresie używania języka polskiego w różnych dziedzinach oraz wyrażanie opinii o formie językowej tekstów przeznaczonych do komunikacji publicznej, co zapisano w Regulaminie.

Ponadto, w Deklaracji wstępnej, Rada zwraca się do społeczeństwa o współpracę w istotnych dla całego narodu staraniach o właściwy kształt i rozwój języka polskiego  we wszystkich jego społecznych zastosowaniach.

Nie sposób przejść obojętnie przy tak zachęcająco brzmiącym apelu tak poważnego gremium, zwłaszcza że omawiane formularze PIT są corocznie wydawane z opisanymi błędami, a zatem  dotyczą milionów  Polek i Polaków.

Wobec powyższego

proponuję

używanie krytykowanych określeń

uznać za niefortunne .

Na podstawie Regulaminu oraz Deklaracji wstępnej (oba dokumenty przyjęte przez Radę Języka Polskiego), uprzejmie proszę o zajęcie stanowiska w zgłaszanych sprawach zgodnie z procedurą obowiązującą w Radzie, a w przypadku zbieżności poglądów, proszę poinformować o niniejszej sprawie Ministerstwo Finansów i Rzecznika Praw Obywatelskich.

Z poważaniem                                                                  Mirosław Naleziński